Ekosistem Nedir?=Doğada canlı varlıklar ve cansız varlıklar bulunur.
Canlı cansız varlıklar birbirleriyle sürekli etkileşim içerisindedir.Bu etkileşim devam ettiği sürece doğal denge ve tabiat var olacaktır.Doğadaki koşulları kendine özgü olan yaşama bölgelerine EKOSİSTEM adı verilir.Orman,deniz,göl,akarsu,çöl gibi doğaş alanlar birer ekosistemdir.
FARKLI EKOSİSTEMLER
Ekosistemde canlı cansız varlıklar bulunur
. Su,toprak,ışık,rüzgar ve hava ekosisteminin cansız elemanları;insan,bitki,hayvan,mantar ve mikroorganizmalar ekosistemin cenlı elemanlarıdır.Bir ekosistemde her elemanın üstlendiği belli bir görev vardır.Ekosistemdeki canlılar birbirleriyle ilişki içerisindedir. Ova ekosisteminin görünüşü
Her ekosistemin kendine özgü fiziksel ve kimyasal koşulları vardır.Bir ekosistemde ancak bu koşullara uyumlu olna canlılar yaşayabilir.Örneğin kökleri çok uzun olan,yaprağı olmayan ve su depolayabilen kaktüs çöl ekosisteminde yaşayabilir.Derisi
kürkü kalın,yağ depolayabilen kutup aysı, sğuk kutup ekosisteminde yaşayabilir.Işığa ihtiyaç duymayan ve görmeden uçabilen yarasa populasyonları mağaralarda yaşam sürdürür.
Yeryüzünde her şey belli bir sistemde ve düzende yerleşmiştir.Doğadaki her şey basitten karmaşığa doğru bir oluşuma sahiptir.Atomlardan moleküller,moleküllerden en basit organizasyon olan hücre hücreden dokular,dokulardan organlar,organlardan sistemler,sistemlerden organizma(canlı türü),ekosistem ve ekosistemlerden de yaşadığımız dünya oluşur.
Kara ve su ekosistemi olmak üzere 2'ye ayrılır.Bunlar;Orman,çöl,mağaraitundra,çayır,
Kara ekosistemine;deniz,göl,nehir,bataklık su ekosistemine örnek verilebilir.
Buekosistemde yaşayabilen populasyonları belirlemede su kaynakları,beslenme kaynakları ,canlılar arasındaki rekabet ve iklim koşulları roL oynar.Bir ekosistemdeki canlı çeşitliliğini belirleyen temel faktör iklim koşullarıdır.Bir bölgenin iklim özelillerini içinde yağış rejimi,toprağın nem oranı ,rüzger alama durumu ve sıcaklıkdeğişimi bulunur.
KaRa EKoSiSTeMi
ÇÖL EKOSİSTEMİ=Çöller sıcaklığın yüksek,nemin düşük,rüzgarın şiddetli ve yağışın düşük olduğu ekosistemlerdir.Canlı yaşamı için çok uygun koşulları bulunmaz.Bundan dolayı çöllerde az sayıda tür bulunur. Çöl ekosistemini bir örneği
Çölde yaşayan bitkiler gövdelerine su ve besin depolar.Aynı şekilde hayvanlarda uzun süreli besinsizlik ve susuzluğa karşı vücutlarında besin ve su depolarlar.Bundan dolayı çöl ekosisteminde az sayıda besin zinciri vardır.
Besin zinciri
DENİZ EKOSİSTEMİ=Su ekosisteminde tek hücreli ve çok hücreli olan çok sayıda populasyon vardır.Denizlerdeki su derinliği,tuzluluk,sıcaklık,ışık miktarı ve bitki örtüsü gibi faktörler bu ortamdaki canlı çeşitliliğini belirler. Deniz ekosisteminin görünüşü
YAĞMUR ORMANLARI=Bu bölgeler sıcaklığın yüksek,nemin ve yağışların fazla,rüzgarın zayıf etkili olduğu ekosistemlerdir.Bundan dolayı ormanlarda çok sayıda bitki ve hayvan türü barınır.
Sıcaklık yıl içerisinde değişmez.İçerisinde doğal kaynaklar bol miktarda vardır.Amazon ormanları,Endonezya ormanları bu ekosistemlere örnek verilebilir. Yağmur ormanı ekosisteminin görünüşü
DOĞADAKİ BESİN AĞLARI
Besin ağı
BESİN ZİNCİRİ=Doğadaki beslenmenin temelinde enerji ihtiyacı karşılama bulunur.Bütün canlıların kullandığı enerjinin temel kaynağı güneş enerjisidir.tüm canlılar doğrudan ya da dolaylı olarak güneş enerjisini kullanırlar.Güneş enerjisinden faydalanmak için canlılar arasında kurulan beslenme etkileşimine BESİN ZİNCİRİ denir.Doğadaki tüm canlılar besin zincirinin bir halkasını oluşturur.
Deniz canlıları arasında oluşan
beslenme ilişkisi.
Besin zincirinin yapısında üretici,otçul ve etçil canlı grupları bulunur.Güneş ışığını kullanarak karbondioksit ve sudan besinini üreten canlılara ÜRETİCİ denir.
Üretici olarak yaşayan
buğday bitkisi.
OTÇULLAR=Üretici canlıları yiyerek beslenen canlılara OTÇULAR denir.Örneğin;keçi,koyun,serçe,çekirge,at,eşek,zürafa,antilop,kanarya ve zebra gibi canlılar otçul olarak beslenir.
Otçul olarak beslenen
canlılardan inek.
ETÇİLLER=Doğadaki otçul ve etçil haycanları yiyerek beslenenlere ETÇİLLER denir.Aslan,kaplan,sırtlan,kurbağa,kertenkele,yılan,şahin,kartal,timsah,köpek balığı gibi hayvanlar da etçil olarak beslenir.
Etçil olarak beslenen
canlılardan kartal.
Bir besin zincirinin başında üretici bir tür sonraki halkalarında ise tüketici canlı türleri vardır.Besin zincirinde grupların dizilişi ve doğadan bazı örnekler aşağıda verilmiştir.
Üreticiler------>Tüketiciler
Üreticiler------>Otçullar------->Etçiller
Ot---->Çekirge---->Kurbağa----->Kertenkele---->ßaykuş
Su yosunu---->Küçük balık---->Büyük balık---->Martı
Ağaç---->ßöcek---->Serçe----->Kartal----->Sırtlan
Kara ve Su ekosisteminde bulunan besin zinciri
Bir ekosistemde yaşayan tüm canlılar,beslenme yönüyle birbirine bağlıdır.Canlılar arasındaki bu bağlılık,üreticilerden,tüketici ve ayrıştıcılara kadar uzanır.Her ekosistemde çok sayıda farklı besin zinciri bulunur.Her bir canlı çok sayıda farklı bir besin zincirinin bir halkasını oluşturabilir.Beslenme açısından canlılar arasında doğrudan ya da dolaylı bir beslenme etkileşimi vardır.
ormandaki canlılar arasında
bulunan besin ağı.
Besin zinciri canlılar arasındaki enerji akışını basitce gösterse de ekosistemlerdeki enerji akışı çok daha karmaşıktır.Çünkü bir canlı çok sayıda farklı türle beslenebilir.Örneğin bir besin zincirinde tavşanla beslenen yılan;kuş,sincap,kurbağa,fare gibi canlılarla beslenebilir.Canlılar arasındaki bu karmaşık beslenme ilişkisine BESİN AĞI denir.
